Kiezers denken links over sociaal-economische issues

Nederlanders hebben over actuele sociaaleconomische onderwerpen eerder een linkse dan een rechtse mening.

Bijna de helft van de respondenten (48%) is het eens met de stelling dat de overheid meer geld moet uitgeven om de economische groei te bevorderen, ook als dit leidt tot een hoger begrotingstekort.

Slechts een kwart (28%) geeft aan dit geen goed idee te vinden.

Meer dan de helft (57%) van de Nederlanders is tegen een versoepeling van het ontslagrecht. Zij geven aan het oneens te zijn met de stelling dat het werkgevers makkelijker moet worden gemaakt om werknemers te ontslaan. Een minderheid van 25% is voorstander van een versoepeld ontslagrecht.

Slechts een op de vijf (19%) is het eens met de stelling dat om de kosten van de gezondheidszorg te verminderen, burgers een hogere eigen bijdrage dienen te betalen. Twee derde (67%) geeft aan tegen dit voorstel te zijn.

Sinds de jaren tachtig zijn, ondanks de toegenomen welvaart, de inkomensverschillen tussen burgers toegenomen. Tegenwoordig zijn er meer voorstanders (51%) dan tegenstanders (29%) van het voorstel dat in Nederland de verschillen in inkomens kleiner moeten worden.

Twee derde van de respondenten (61%) geeft aan tegen het idee te zijn om verder te gaan met de privatisering van het openbaar vervoer. Slechts een op de zeven (15%) vindt doorgaan met deze privatisering een goed idee.

Eveneens twee derde van de burgers (68%) is het oneens met de stelling dat werknemers belasting dienen te betalen over reiskostenvergoedingen voor het woon-werkverkeer. Slechts 15% is het eens met deze stelling.

Wat betreft de duur van werkloosheiduitkeringen neigt de publieke opinie niet naar een bepaalde richting. Er zijn bijna evenveel voorstanders (37%) als tegenstanders (39%) van het voorstel om de duur van de WW uitkeringen te verkorten.

Het afschaffen van de hypotheekrente aftrek wordt door een minderheid van de burgers ondersteund. 35% van de respondenten is het eens met de stelling dat de hypotheekrente aftrek op termijn volledig dient te worden afgeschaft. 47% geeft aan het oneens te zijn met deze stelling.

Onder de Nederlandse bevolking blijkt een draagvlak te zijn om op een of andere manier afscheid te nemen van de regel om met het bereiken van het 65e levensjaar met pensioen te gaan. 45% is het eens met de stelling dat de pensioengerechtigde leeftijd 65 jaar moet blijven. 42% geeft aan het oneens te zijn met deze stelling.

Verantwoording

I&O Research heeft in juli en augustus 2012 een grootschalig online verkiezingsonderzoek uitgevoerd onder ruim 7.316 respondenten. Het onderzoek biedt inzicht actuele standpunten van kiezers en stemvoorkeuren.

In de vragenlijst komen de volgende onderwerpen aan de orde:

• standpunten van kiezers over 18 verkiezingsissues. De issues zijn representatief voor vrijwel alle verkiezingsthema´s en komen in de meeste verkiezingsprogramma’s terug; 
• belangrijke problemen in Nederland. Een lijst van 11 problemen waaruit de respondenten er maximaal 3 belangrijkste konden selecteren;
• coalitievoorkeuren. De wenselijkheid van de zes meest kansrijke en reële coalities; 
• stemgedrag 2010 en stemvoorkeur 2012; 
• achtergrondkenmerken. Leeftijd, geslacht, postcode, etniciteit, inkomensklasse, opleidingsniveau, religie, hoofdbezigheid.

Het onderzoek is uitgevoerd onder een steekproef van ruim 26.000 respondenten. Het betreft hier geen panelonderzoek, maar een steekproefkader dat is gevormd uit eerdere onderzoeken van I&O Research, met name het Koopstromenonderzoek Randstad 2011 (www.kso2012.nl) en het onderzoek Veiligheidsmonitor (www.veiligheidsmonitor.nl). Beide grootschalige onderzoeken zijn uitgevoerd op basis van aselecte personen- en huishoudensteekproeven, algemeen erkend als het beste steekproefkader dat beschikbaar is. De respondenten hebben geen financiële vergoedingen gehad voor deelname aan de oorspronkelijke onderzoeken. Ook voor deelname aan dit onderzoek is door de respondenten belangeloos deelgenomen.
De onderzoeksresultaten zijn na herweging op leeftijd, geslacht en opleiding representatief voor alle Nederlandse kiesgerechtigden (18 jaar en ouder). Het veldwerk voor het Verkiezingsonderzoek is gestart op donderdag 2 augustus en liep door tot dinsdag 28 augustus. Het definitieve databestand is sinds woensdag 29 augustus beschikbaar.